WSTĘPSamolot
Twórcami samolotu MD-12F, od których nazwisk, zgodnie z piękną międzywojenną tradycją, bierze się skrót maszyny są Franciszek Misztal i Leszek Dulęba – przedwojenni inżynierowie, którzy rozpoczynali swoje kariery na przełomie lat 20. i 30. XX wieku, wiążąc się z ważnymi w polskiej lotniczej historii firmami – Misztal z Państwowymi Zakładami Lotniczymi, a Dulęba z Doświadczalnymi Warsztatami Lotniczymi RWD, zajmując w nich wysokie stanowiska. Po II wojnie światowej znaleźli się wśród nielicznych, którzy rozpoczęli odbudowę przemysłu lotniczego. Franciszek Misztal stanął w 1946 r. na czele Centralnego Studium Samolotów, jednego z dwóch obok Lotniczych Warsztatów Doświadczalnych Tadeusza Sołtyka ówczesnych biur konstrukcyjnych. W roku 1947 do CSS dołączył Leszek Dulęba. Dzięki ich pracy odrodziła się krajowa lotnicza myśl techniczna, kontynuująca osiągnięcia przedwojennego przemysłu.
Odrodzenie krajowego przemysłu i produkcji było szczególnie ważne w czasach uzależnienia Polski od Związku Radzieckiego. Wspólny projekt biura Misztala i Dulęby (przeniesionego w połowie lat 50. do Ośrodka Konstrukcji Lotniczych WSK-Okęcie) – samolot MD-12 jest to jedna z trzech zrealizowanych w Polsce po II wojnie światowej koncepcji samolotu pasażerskiego, jak również jedyny ukończony polski samolot czterosilnikowy. Nawet jeśli nie wyszedł poza fazę prototypu to doświadczenie zdobyte dzięki pracom nad nim zaprocentowało w przyszłości i w konsekwencji umożliwiło budowę wielu polskich samolotów, zrealizowanych w WSK-Okęcie.
Posiadany przez Muzeum samolot MD-12 jest jedynym zachowanym egzemplarzem tego projektu, z ogólnej liczby trzech stworzonych prototypów. Projekt konstrukcyjny MD-12 jako dwusilnikowego samolotu komunikacyjnego, przeznaczonego głównie do krajowego transportu osobowego, towarowego i mieszanego, rozpoczął w 1954 r. profesor Franciszek Misztal, w roku 1956 dołączył do zespołu profesor Leszek Dulęba i ostatecznie w roku 1959 rozpoczęły się próby w locie maszyny już czterosilnikowej. Ostatecznie, mimo opracowania drugiego prototypu (oznaczonego MD-12P) i odbycia pewnej ilości lotów rejsowych w latach 1961-1962 nie wszedł do produkcji seryjnej z powodu konkurencji samolotów radzieckich.
Jednocześnie na początku lat 60. rozpoczęły się prace nad dostosowaniem samolotu do potrzeb aerofotogrametrii. Przy współpracy profesora Dulęby zespół pod kierunkiem mgra inż. Marcina Fortuńskiego opracował wersję fotogrametryczna (oznaczoną MD-12F), zmieniając w pewnym stopniu pierwotną konstrukcję. Mimo zapowiedzianej produkcji seryjnej, w wyniku katastrofy pierwszego z prototypów w roku 1963 i niechęci władz centralnych do kontynuacji projektu pozostałe dwa samoloty, mimo zastosowanych poprawek konstrukcyjnych, uziemiono.
Ostatecznie egzemplarz MD-12P został skasowany w roku 1967, a MD-12F przekazany do zbiorów Muzeum Lotnictwa i Astronautyki w Krakowie, gdzie został wpisany pod numerem inwentarzowym MLP 118. Jest jedną z niewielu maszyn, które przybyły do Muzeum samodzielnie, bowiem w kwietniu 1967 r. odbył on ostatni lot lądując na przymuzealnym lotnisku.
Opis samolotu
>> Opis konstrukcji na stronie Muzeum Lotnictwa Polskiego.
do góry
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego