Śmigłowiec: BŻ-4 Żuk

Polska
śmigłowiec wielozadaniowy
1956

Prototyp pierwszego zaprojektowanego i zbudowanego w Polsce śmigłowca wielozadaniowego.

W 1953 roku inż. Bronisław Żurakowski, który w Instytucie Lotnictwa zaprojektował kilka lat wcześniej pierwszy polski śmigłowiec eksperymentalny SP-GIL, opracował projekt czteromiejscowego, wielozadaniowego śmigłowca. Początkowo projekt otrzymał nazwę GIL-4, później zmieniono ją na BŻ-4 Żuk. Prototyp nowego śmigłowca, napędzanego polskim silnikiem WN-4 (PZL WN-3 przystosowany do zastosowania na śmigłowcu), zbudowano dopiero w 1956 roku.

10 lutego 1959 roku BŻ-4 Żuk oblatany został przez pil. mgr inż. Ryszarda Witkowskiego. Próby, podczas których śmigłowiec odbył 17 lotów o łącznym czasie 3 godzin 40 minut, prowadzono do sierpnia 1959 roku. Niestety podczas prób nie obeszło się bez uszkodzeń. Po ostatnim z nich, pomimo wyremontowania konstrukcji, dalszych prac nad śmigłowcem zaniechano, a dwa kolejne prototypy nie zostały ukończone. Do produkcji seryjnej skierowano już radziecki śmigłowiec Mi-1, który pod oznaczeniem SM-1 wytwarzano w zakładach WSK-Świdnik. Awarię BŻ-4 władze wykorzystały jako pretekst do zakończenia programu rozwoju rodzimej konstrukcji. Jedyny ukończony prototyp trafił następnie do Muzeum, jednak pozbawiony wielu części (m.in. silnika, części oszklenia kabiny, tablicy przyrządów. Pod koniec lat 80 rozważano możliwość przeprowadzenia remontu, jednak przywrócenie śmigłowca do historycznego stanu uznano za niemożliwe.

Powrót