Samolot: Jakowlew Jak-18
ZSRR / Węgry
samolot szkolny
1956
|
Rozpiętość
|
10,6 m |
Długość
|
8,0 m |
Masa startowa
|
1160 kg |
Maksymalna prędkość
|
235 km/h |
Pułap
|
3350 m |
Zasięg |
780 km |
Uzbrojenie
|
|
Silnik
:
gwiazdowy Szwecow M-11 FR o mocy 160 KM (118 kW) |
Zdjęcia panoramiczne
:
|
|
W połowie lat 30. Aleksander Jakowlew zaprojektował dwumiejscowy płatowiec szkolno-treningowy z otwartą kabiną i silnikiem gwiazdowym. Był on produkowany od 1937 roku pod oznaczeniem UT-2.
W 1943 roku w biurze konstrukcyjnym Aleksandra S. Jakowlewa powstał prototyp nowej wersji z osłoniętymi silnikiem i kabiną. Stał się on podstawą dla skonstruowanego w 1946 roku samolotu Jak-18. Maszyna ta była zbliżona w układzie do UT-2, lecz zastosowano w niej konstrukcję metalową. Kratownica kadłuba była spawana z rurek stalowych, a skrzydła miały szkielet wykonany z duralu. Płatowiec był pokryty płótnem i posiadał chowane podwozie. Oblatany w tym samym roku prototyp samolotu Jak-18 został skierowany w roku 1947 do produkcji seryjnej.
Pierwsza publiczna prezentacja egzemplarza seryjnego miała miejsce w 1948 roku, w trakcie XXI Międzynarodowych Targów Poznańskich. Samolot Jak-18 okazał się bardzo udaną konstrukcją, produkowaną masowo i eksportowaną do wielu krajów. Do sukcesów tej maszyny można zaliczyć kilka rekordów prędkości oraz rekord wysokości pobity w 1954 roku (6311 m). W latach 1947–1957 wyprodukowano w ZSRR i na Węgrzech w sumie 5680 samolotów Jak-18 i Jak-18U (z kółkiem przednim).
W 1957 roku powstała nowa, przekonstruowana wersja tego płatowca, oznaczona Jak-18A. Otrzymała ona nowy silnik i metalowe pokrycie kadłuba. Jednomiejscowe odmiany tego samolotu otrzymały oznaczenia Jak-18P, Jak-18PM i Jak-18PS. Do roku 1975 wyprodukowano łącznie 8334 egzemplarze samolotu Jak-18. W Polsce maszyny Jak-18 różnych wersji użytkowane były w latach 1950–1978, początkowo w wojsku, a następnie w aeroklubach.
Egzemplarz o numerze seryjnym EM 005 został wyprodukowany w 1956 roku na Węgrzech – w zakładach Sportárutermelő Vállalat (Fabryka Sprzętu Sportowego) w Esztergom. W sierpniu 1957 roku trafił do Polski z przeznaczeniem dla Aeroklubu PRL i został zarejestrowany jako SP-AOP. Po wylataniu 1555 godzin oraz dwóch remontach, w roku 1973 został przekazany do zbiorów Muzeum. Na mocy umowy z Muzeum podpisanej w 2000 roku Fundacja „Polskie Orły” przeprowadziła gruntowny remont samolotu, któremu przywrócono zdolność do lotu i ponownie zarejestrowano jako SP-YYY. Samolot otrzymał malowanie, jakie nosiły Jaki-18 w lotnictwie wojskowym. W chwili obecnej jest to jedyny w Polsce latający egzemplarz tego płatowca. Poza nim na świecie zdolnych do lotu jest jedynie kilka maszyn tego typu.
Powrót